Acil Durum Planı Nedir?
Acil durum planı, işyerlerinde yangın, doğal afet, kimyasal sızıntı, sabotaj gibi beklenmedik olaylar karşısında can ve mal kaybını en aza indirmek, müdahale sürecini organize etmek ve çalışanların güvenliğini sağlamak amacıyla hazırlanan bir eylem kılavuzudur.
Bu plan, 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik kapsamında zorunlu tutulmuştur. İşverenler, işyerinin tehlike sınıfına göre belirlenen periyotlarda planı güncellemek ve tatbikatlarla uygulanabilirliğini test etmekle yükümlüdür.
Acil Durumların Belirlenmesi
Acil durum planı oluşturulurken, işyerinde meydana gelebilecek olası riskler analiz edilmeli ve aşağıdaki senaryolar dikkate alınmalıdır:
a) Yangın ve Patlama İhtimali
- Elektrik kontağı, yanıcı maddelerin tutuşması veya gaz kaçaklarından kaynaklanan yangınlar.
- Kimyasal reaksiyonlar veya basınçlı kapların patlaması.
b) Tehlikeli Kimyasal, Biyolojik, Radyoaktif ve Nükleer Maddelerden Kaynaklanan Riskler
- Zehirli gaz sızıntıları, kimyasal yayılımlar.
- Biyolojik atıklar veya salgın hastalık riskleri.
- Radyoaktif sızıntı durumlarında acil müdahale prosedürleri.
c) Doğal Afetlerin Meydana Gelme İhtimali
- Deprem, sel, fırtına gibi doğal afetler için tahliye planları.
ç) Sabotaj veya Terör Saldırısı İhtimali
- Güvenlik açıklarının tespiti ve önleyici tedbirler.
Acil Müdahale Ekiplerinin Oluşturulması
İşyerinin tehlike sınıfına göre, söndürme, kurtarma ve koruma ekipleri aşağıdaki şekilde belirlenir:
| Tehlike Sınıfı | Çalışan Sayısına Göre Ekip Sayısı | Planın Yenilenme Periyodu |
|---|---|---|
| Çok Tehlikeli | Her 30 çalışana 1 Söndürme, Kurtarma ve Koruma Ekibi | 2 yılda bir |
| Tehlikeli | Her 40 çalışana 1 Söndürme, Kurtarma ve Koruma Ekibi | 4 yılda bir |
| Az Tehlikeli | Her 50 çalışana 11 Söndürme, Kurtarma ve Koruma Ekibi | 6 yılda bir |
Ekiplerin Görevleri:
- Söndürme Ekibi: Yangın söndürme cihazlarını kullanma ve ilk müdahale.
- Kurtarma Ekibi: Yaralıları güvenli bölgeye taşıma.
- Koruma Ekibi: Güvenli tahliye yollarının kontrolü ve çalışanların yönlendirilmesi.
Acil Durum Planının Hazırlanma Aşamaları
- Acil Durumların Belirlenmesi
- Önleyici ve Sınırlandırıcı tedbirlerin alınması
- Görevlendirilecek Kişilerin Belirlenmesi
- Acil Durum Müdahale ve Tahliye Yöntemlerinin oluşturulması
- Dokümantasyon
- Tatbikat
- Acil Durum Planının Yenilenmesi
Acil durum planı, işyerlerinde proaktif bir güvenlik kültürü oluşturmanın temelidir. Yasal gerekliliklerin yanı sıra, çalışanların bilinçlendirilmesi ve düzenli tatbikatlarla planın sürekli güncel tutulması hayati önem taşır.
